Nierstenen

Nierstenen zijn afvalstoffen die niet volledig oplossen in de urine. Urine bevat afvalstoffen die uitgescheiden moeten worden, zoals overtollig zout, medicatie of voeding. De afvalstoffen die niet oplossen gaan kristalliseren en veranderen dan langzaam in nierstenen.

Nierstenen ontstaan in de nier zelf, maar soms raken ze los en spoelen ze met de urine mee in de urineleider. Kleinere nierstenen kunnen uitgeplast worden, maar soms komen ze vast te zitten en blokkeren ze de afvoer van urine. Oorzaken van nierstenen zijn:

• Overgewicht.
• Teveel zout eten.
• Diarree.
• Te weinig drinken.
• Teveel vlees eten.
• Te weinig calcium eten.
• Te hardwerkende bijschildklier.
• Een verleden van nierziekte in de familie.

Nierstenen veroorzaken vaak geen klachten. Toch kunnen ze vervelende symptomen uitlokken, zoals:

• Misselijkheid en braken.
• Zweten.
• Pijnaanval in de onderbuik of in uw zij.
• Tijdens uw pijnaanval lukt het niet om stil te zitten.
• Constant het gevoel hebben dat u moet plassen.
• Bloed bij de urine.
• Etter in de urine. Dit is een geelgroene of geelbruine vloeistof.
• Koorts.

In de meeste gevallen verdwijnen de klachten binnen enkele dagen. Na een aantal dagen zal u de steen uitplassen. Bij ernstige en langdurige klachten is het soms noodzakelijk om de steen operatief te verwijderen.

Om nierstenen te voorkomen, kunt u de volgende dingen zelf doen:

• Om nierstenen te voorkomen is het goed om voldoende water te drinken, twee tot drie liter per dag. Probeer drankjes met veel suiker, zoals frisdrank, te vermijden. Probeer vaak en goed, over de dag verdeeld, te drinken. Let erop dat u bij warm weer, koorts, braken, diarree of sporten meer vocht nodig heeft omdat u dan meer verliest.
• Verminder of vermijd alcoholgebruik.
• Voorkom te hoge inname van vitamine C. Dit vergroot namelijk de kans op steenvorming. Vermijd dus het gebruik van voedingssupplementen, als u dit advies heeft gekregen van uw huisarts of diëtist.
• Sommige nierstenen worden veroorzaakt door een te hoog calciumoxolaat gehalte. Dan kunt u het beste gedroogde vruchten, asperges, peterselie, spinazie, noten, rabarber, thee, chocolade en bonen vermijden.
• Eet genoeg calciumrijke producten. Te weinig calcium geeft een grotere kans op steenvorming. Voedingsmiddelen met calcium zijn producten zoals melk, vla, kwark, kaas en yoghurt.
• Eet genoeg fruit, groente, graanproducten, eieren en zuivelproducten.
• Beperk uw vlees- en visinname tot 150 gram per dag.
• Houd u aan de aanbevolen hoeveelheid gram zout per dag. Dit is zes gram zout per dag. Een verhoogde hoeveelheid zout zal de calciumconcentratie negatief beïnvloeden.

Als u last heeft van nierstenen, raden wij u het volgende aan:

• Probeer de uitgeplaste steen op te vangen om hem door huisarts te laten onderzoeken.
• Als u last heeft van erge niersteenaanvallen, kunt u een pijnstiller zoals diclofenac of naproxen gebruiken.

In de meeste gevallen van patiënten met nierstenen is een behandeling niet nodig. In overleg met de huisarts kunt u bepalen of u de niersteen wilt opvangen om deze te laten onderzoeken. Als de pijn niet wegtrekt met pijnstillers en de nierstenen niet uitgeplast kunnen worden, kan het overschakelen naar een behandeling toch nodig zijn. Neem contact op met uw huisarts als:

• U tijdens het plassen een pijnlijk gevoel ervaart.
• U koorts heeft.
• U zwanger bent.
• U een nieraandoening heeft.
• Uw pijnstillers niet helpen met de pijn.